Muhittin YILMAZ

Türk Gıda Kodeksi Gıdalarda Maksimum Bitki Koruma Ürünleri Kalıntı Limitleri Tebligi
Resmi Gazete Yayım Tarihi: 11.01.2005 Sayı: 25697
Amaç
Madde 1 — Bu Tebligin amacı; tahıllarda, meyve ve sebzeler dahil bitkisel ve hayvansal orijinli
belirli ürünlerde bulunmasına izin verilen maksimum bitki koruma ürünleri kalıntı limitlerini
belirlemektir.
Kapsam
Madde 2 — Bu Teblig; tahıllarda, meyve ve sebzeler dahil bitkisel ve hayvansal orijinli belirli
ürünlerde bulunmasına izin verilen maksimum bitki koruma ürünleri kalıntı limitlerini ve uygulama
esaslarını kapsar.
Hukuki dayanak
Madde 3 — Bu Teblig, 16/11/1997 tarihli ve 23172 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
Türk Gıda Kodeksi Yönetmeligi’ne göre hazırlanmıstır.
Tanımlar
Madde 4 — Bu Tebligde geçen;
a) yi Tarımsal Uygulamaları (GAP-Good Agricultural Practice); Kalıntı miktarını en düsük
seviyede olması kaydıyla, tarımsal ürünleri korumak için hasat zamanındaki kalıntı miktarını
kuvvetli olarak etkileyen doz oranı,konsantrasyon, gibi izinli ilaç kullanım kosullarını,
b) Bitki koruma ürünleri; Tarımsal ürünlerin üretimi, islenmesi, depolanması, tasınması ve
dagıtılması sırasında hastalık zararlı, yabancı ot ve mikroorganizmaların kontrolü,
uzaklastırılması, imha edilmesi, önlenmesi amacıyla kullanılan; bitki gelisimini düzenleyiciler dahil
kimyasal maddeleri,
c) Bitki koruma ürünleri kalıntıları; Bitki koruma ürünlerinin kullanımı sonucu tarımsal ürünlerde ve
gıdalarda ortaya çıkan, türevleri, dönüsüm ürünleri, ****bolitleri, parçalanma ürünleri de dahil
toksikolojik anlamda kirlilige sebep olan maddeleri,
d) Kabul edilebilir günlük alım miktarı (ADI-Acceptable Daily Intake); nsan vücut agırlıgının kg’ı
basına mg olarak ömür boyunca insan saglıgı üzerinde hiçbir olumsuz etki olusturmadan
gıdalarla günlük olarak alınabilecek en yüksek kalıntı miktarını,
e) Maksimum kalıntı limitleri (MRL-Maximum Residue Limits); GAP ve ADI degerleri arastırmaları
dogrultusunda elde edilen, toksikolojik limitler degil ancak toksikolojik olarak kabul edilebilir
limitlerini, ifade eder.
Genel özellikler
Madde 5 — Tarımsal ürünlerde maksimum kalıntı limitlerinin uygulama esasları asagıda
verilmistir:
a) Bu Teblig’de maksimum kalıntı limitleri EK-1 ve EK-2 olarak iki liste seklinde düzenlenmistir.
EK-1; Avrupa Birligi direktifleri yanında Codex Alimentarius ve Tarımsal ürünlerde 8/9/1995 tarih
ve 22398 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Zirai Mücadelede Kullanılan ve Benzeri
Maddelerin Ruhsatlandırılma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik”e göre ülkemizde
ruhsatlandırılmıs bitki koruma ürünlerinin kabul edilebilir en yüksek kalıntı limitleri ALARA (As low
as reasonably achievable) prensibi de dikkate alınarak hazırlanmıstır. EK-2’de ise sadece Avrupa
Birligi direktiflerinde yer alan maksimum kalıntı limitleri yer almaktadır,
b) Ürünler için EK-l’de verilen kabul edilebilir en yüksek limitler ürünlerin piyasaya arzında dikkate
alınacak ve uygulanacaktır.
c) Ürünlerde kalıntılarının EK-1’deki limitlere uygun olmaması halinde üretici sorumludur.
Ambalajlama ve etiketleme-isaretleme
Madde 6 —Bu Teblig kapsamında yer alan ambalajlı ve dökme halindeki ürünlerin
ambalajlanması ve isaretlenmesi “Türk Gıda Kodeksi Yönetmeligi”nin Ambalajlama ve
Etiketleme-isaretleme bölümüne uygun olmalıdır. Buna ilave olarak; dökme ve ambalajlı sekilde
piyasaya sunulan ürünlerde etiket üzerinde, ürünün hasat edildigi bölge ve üreticisinin adı ve
adresi bulunacaktır.
Tasıma ve depolama
Madde 7 — Bu Teblig kapsamında yer alan ürünlerin tasınması ve depolanmasında, Türk Gıda
Kodeksi Yönetmeligi’nin Gıdaların Tasınması ve Depolanması bölümündeki kurallara uyulmalıdır.
Numune alma ve analiz metodları
Madde 8 — Bu Teblig kapsamında yer alan ürünlerden, üretim hattından ve muhafaza
deposundan numune alınmasında Türk Gıda Kodeksi Yönetmeligi’nin Numune Alma ve Analiz
Metodları bölümündeki kurallara uyulmalıdır. Numune uluslararası kabul görmüs metodlara göre
analiz edilmelidir.
Tescil ve denetim
Madde 9 — Bu Teblig kapsamında yer alan ürünleri üreten ve satan isyerleri; tescil ve izin, ithalat
islemleri, kontrol ve denetim sırasında bu Teblig hükümlerine uymak zorundadır. Bu hükümlere
uymayan isyerleri hakkında 27/05/2004 tarihli ve 5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve
Denetlenmesine Dair Kanun Hükmündeki Kararnamenin Degistirilerek Kabulü Hakkında Kanun
hükümlerine göre yasal islem yapılır.
Denetim
Madde 10 — Bu Tebligde yer alan hükümlerin uygulanması ile ilgili denetim 27/05/2004 tarihli ve
5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmündeki
Kararnamenin Degistirilerek Kabulü Hakkında Kanun’a göre Tarım ve Köyisleri Bakanlıgı
tarafından yerine getirilir.
Avrupa Birligi’ne uyum
Madde 11 — Bu Teblig, 79/895/EEC “Meyve ve sebzelerin içinde ve üstündeki maksimum kalıntı
limitlerinin belirlenmesi”, 90/642/EEC “Meyve ve sebzeler dahil bitkisel orijinli belirli ürünlerin
içinde ve üstündeki maksimum kalıntı limitlerinin belirlenmesi”, 86/362/EEC “Tahıllar içinde ve
üstündeki maksimum kalıntı limitlerinin belirlenmesi” ve 86/363/EEC “Hayvansal orijinli gıdaların
içinde ve üstündeki maksimum kalıntı limitlerinin belirlenmesi” Konsey Direktifleri ile bu
direktiflerin degisikliklerini içeren en son 2002/76/EEC, 86/362/EEC ve 90/642/EEC “tahılların ve
meyve ve sebze dahil belirli bitkisel orijinli ürünlerin içinde ve üstündeki maksimum (metsulfuron
methyl) kalıntı limitlerinin belirlenmesi” direktiflerinin ikinci ekinde degisiklik yapan Komisyon
Direktifi dahil olmak üzere, 36 direktif dikkate alınarak, Avrupa Birligi’ne uyum çerçevesinde
hazırlanmıstır.
Geçici Madde 1 — Halen faaliyet gösteren ve bu Teblig kapsamında yer alan ürünleri üreten ve
satan isyerleri 1 yıl, ithalat yapan firmalar 30 gün içerisinde bu Teblig hükümlerine uymak
zorundadır. Bu süre içerisinde gerekli düzenlemeleri yapmayan isyerleri ve satıs yerlerinin
faaliyetine izin verilmez. Bu isyerleri hakkında 5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve
Denetlenmesine Dair Kanun Hükmündeki Kararnamenin Degistirilerek Kabulü Hakkında Kanun
hükümlerine göre yasal islem yapılır.
Geçici Madde 2 — Bu Teblig’de EK-l’de yer alan maksimum kalıntı limitleri, ülkemizin Avrupa
Birligi’ne tam üye olması tarihine kadar geçerli olacak; bu süre içersinde EK-2 aranmayacaktır.
Ülkemizin Avrupa Birligi’ne tam üye olması durumunda ise EK-1 yürürlükten kaldırılarak EK-2
yürürlüge girecek, söz konusu liste EK olarak adlandırılacaktır.
Yürürlük
Madde 12 — Bu Teblig yayımı tarihinde yürürlüge girer.
Yürütme
Madde 13 — Bu Teblig hükümlerini Tarım ve Köyisleri Bakanı yürütür.
Türk Gıda Kodeksi Ekleri Resmî Gazete’nin Basılan Nüshasında Mevcuttur.